DigiD fraude voor het verkrijgen van gezamenlijk gezag: Wat kun je ertegen doen?

MR. H.C.D. BOS

Advocaat familie-en erfrecht
Actueel Gepubliceerd op 12 maart, 2019

DigiD fraude voor het verkrijgen van gezamenlijk gezag: Wat kun je ertegen doen?

De afgelopen maanden ben ik diverse keren benaderd in verband met zogenaamde DigiD fraude en de aanvraag van gezamenlijk gezag. Vanwege de vragen hierover, lijkt het mij goed toe te lichten wat dit is, wat je hiertegen kunt doen en zal ik een aantal tips geven voor het geval je met DigiD fraude in het kader van het gezamenlijk gezag te maken krijgt.

DigiD fraude 
Met DigiD fraude wordt bedoeld dat een ander jouw DigiD (Digitale identiteit) gebruikt zonder dat jij daarvoor toestemming hebt gegeven en daarmee bijvoorbeeld verkeerde informatie verstrekt aan de overheid. DigiD fraude komt steeds vaker voor bij de aanvraag van gezamenlijk gezag.

Gezag 
Op grond van de wet geldt dat wanneer je niet bent getrouwd en samen een kind krijgt, alleen de moeder van rechtswege (dat wil zeggen: direct, zonder er verder iets voor te hoeven doen) het gezag heeft over het kind. De vader heeft dit niet. Het is als vader van belang samen met de moeder het gezag te krijgen, omdat dit je positie als vader versterkt. Op grond van het gezag geldt namelijk dat:

  1. Je het recht en de plicht hebt je kind te verzorgen en op te voeden;
  2. Je verplicht bent de band van je kind met de andere ouder te bevorderen, en
  3. Na een scheiding je kind het recht heeft op een gelijkwaardige verzorging en opvoeding door beide ouders.

De vader kan met de moeder het gezag krijgen als zij daar samen om verzoeken. Dit verzoek kan worden ingediend bij het gezagsregister bij de Rechtbank in de regio waar het kind is geboren. De ouders hebben hier geen advocaat voor nodig en kunnen zelf het verzoek indienen.

Sinds 1 juli 2013 kan dit verzoek ook digitaal worden ingediend. En daarin zit het gevaar van misbruik. Uit twee zaken bij ons op kantoor en uit recente rechtspraak blijkt namelijk dat steeds vaker de DigiD gegevens worden gebruikt om zonder de toestemming van de moeder het gezamenlijk gezag aan te vragen.

Wat kan je hieraan doen?  
Indien inderdaad sprake is van misbruik van jouw DigiD en er ten onrechte sprake is van gezamenlijk gezag, kan je in een procedure de Rechtbank verzoeken de aantekening van het gezamenlijk gezag in het gezagsregister door te halen. In die procedure moet jij je laten bijstaan door een advocaat die voor jou het verzoek om doorhaling kan indienen. Jij moet aantonen dat sprake is geweest van misbruik van jouw gegevens. En dat kan lastig zijn: hoe toon je namelijk aan dat jij je DigiD gegevens niet hebt verstrekt om het gezamenlijk gezag aan te vragen?

In de praktijk en uit rechtspraak blijkt dat dit bewijs bijvoorbeeld kan worden geleverd door het overleggen van een aangifte van de DigiD fraude. Ook blijkt dat bewijs kan worden geleverd door emails tussen de ouders waaruit blijkt dat de moeder alleen de DigiD gegevens heeft verstrekt voor de aanvraag van heffingskortingen of het doen van aangifte Inkomstenbelasting.

Een aantal voorbeelden uit de praktijk:  

  • De vader heeft samen met de kraamhulp de DigiD gegevens van de moeder gebruikt om het gezamenlijk gezag aan te vragen. De moeder beschikt niet over bewijs aangezien de kraamhulp geen verklaring heeft willen afleggen. De Rechtbank wijst het verzoek om doorhaling af;
  • De moeder is de gezamenlijke woning ontvlucht vanwege mishandeling en is in een ‘Blijf van mijn lijf’ huis gaan wonen met het kind. De vader heeft in die periode aan de moeder haar DigiD gegevens gevraagd in verband met het aanvragen van toeslagen. Volgens de vader heeft de moeder hem telefonisch gevraagd het gezamenlijk gezag aan te vragen. De Rechtbank oordeelt dat het, gezien de situatie dat de moeder het huis is ontvlucht vanwege huiselijk geweld, niet waarschijnlijk is dat zij in diezelfde periode toestemming zou geven voor het aanvragen van gezamenlijk gezag. De aantekening van het gezamenlijk gezag wordt doorgehaald;
  • De moeder verneemt bij de aanvraag van kinderbijslag dat zij samen met de vader het gezag heeft over hun kind. Zij heeft direct aangifte gedaan van DigiD fraude. De Rechtbank oordeelt dat niet blijkt dat de moeder toestemming heeft gegeven en de aantekening in het gezagsregister dient te worden doorgehaald.

Uit de voorgaande voorbeelden blijkt wel hoe belangrijk het is dat er bewijs is van het misbruik van de DigiD gegevens. Alleen maar stellen dat er sprake is van misbruik is niet voldoende. Je moet je stelling kunnen onderbouwen, anders zal je verzoek om doorhaling vermoedelijk worden afgewezen.

DigiD fraude voor het verkrijgen van gezamenlijk gezag: wat kun je ertegen doen?

Tips:  

  • Je moet je allereerst afvragen of je überhaupt je DigiD gegevens aan een ander moet verstrekken. Het is feitelijk hetzelfde als het verstrekken van je paspoort en direct daarbij ook je handtekening: je maakt misbruik daarmee heel makkelijk;
  • Als je jouw DigiD gegevens verstrekt aan je partner, is het van belang dat je meldt voor welk doel jij deze gegevens verstrekt, bijvoorbeeld voor de aanvraag van toeslagen of het doen van aangifte Inkomstenbelasting;
  • Als je te maken krijgt met DigiD fraude in het kader van de aanvraag van het gezamenlijk gezag, is het van belang dat je direct aangifte doet bij de politie. Uit de praktijk en rechtspraak blijkt dat dit belangrijk is, wil de procedure kans van slagen hebben. Daarnaast is het van belang dat je ander bewijs verzamelt, bijvoorbeeld waaruit blijkt dat jouw DigiD gegevens alleen zijn verstrekt voor een ander doel;
  • En tot slot: als je relatie niet goed loopt en je verwacht een kindje, verstrek je DigiD gegevens gewoon niet of wijzig je wachtwoorden! Als het gezamenlijk gezag eenmaal is geregistreerd is het lastig dit teruggedraaid te krijgen.

Kortom: denk niet te lichtzinnig over het verstrekken van je DigiD gegevens. Mocht er sprake zijn van misbruik en overweeg jij een procedure te starten, neem dan gerust contact op voor advies. En denk eraan: Doe aangifte!

LEES OOK - Tips & Tricks: Hoe te handelen als je in een echtscheidingssituatie terecht komt? 

Stel onze specialist een vraag!

Lees meer goede ideeën