Wat betekent de Wet herziening partneralimentatie voor mij?

Gezien de vele vragen lijkt het mij goed om helder en kort een toelichting te geven op de plannen die voorliggen en de mogelijke consequenties hiervan te bespreken.

Doel van het voorstel

Het doel van het initiatief voorstel van VVD, D66 en PVDA is de huidige maximale alimentatieduur van twaalf jaar te beperken tot de helft van de duur van het huwelijk, met een maximum van vijf jaar.

Dit betekent bijvoorbeeld:

• je bent acht jaar getrouwd geweest: De maximale alimentatieduur is vier jaar;
• je bent twaalf jaar getrouwd geweest: De maximale alimentatieduur is vijf jaar.

In het voorstel zijn hierop twee uitzonderingen:

1. huwelijken die langer dan vijftien jaar hebben geduurd en waarin de leeftijd van de alimentatiegerechtigde, ten hoogste tien jaar lager is dan de AOW-leeftijd: De maximale alimentatieduur is tien jaar;
2. huwelijken waarin kinderen geboren zijn die de leeftijd van twaalf jaar nog niet hebben bereikt: De maximale alimentatieduur is twaalf jaar.

Zijn er andere uitzonderingen mogelijk?

In het voorstel is een zogeheten hardheidsclausule opgenomen voor schrijnende gevallen. Met een succesvol beroep op de hardheidsclausule kan de hoofdregel van de maximale alimentatieduur van vijf jaar worden doorbroken. De hardheidsclausule biedt dus een extra uitzondering op de hoofdregel. Daarbij kan bijvoorbeeld worden gedacht aan de situatie van een 50-jarige vrouw die tijdens het huwelijk nooit heeft gewerkt. Welke kansen heeft zij nog op de arbeidsmarkt? Deze vrouw heeft met een beroep op de hardheidsclausule mogelijk langer (dat wil zeggen langer dan vijf jaar) recht op partneralimentatie.

Daarbij komt je direct ook bij kritiek op het voorstel. De groep alimentatiegerechtigden die samen met hun partner gekozen hebben voor een traditionele rolverdeling (en dat komt nog steeds veel voor) en die jonger zijn dan 57 jaar, wordt een kwetsbare groep. Immers, het is (helaas) een gegeven dat het voor vijftigers lastig is een baan te vinden. Laat staan de vijftiger die de afgelopen 20 jaar niet heeft gewerkt.

Naar mijn mening ziet het voorstel deze groep over het hoofd en gaat dit, als het voorstel wordt aangenomen, tot zeer schrijnende gevallen leiden. Mijn inschatting is dat het beroep op bijstand zal toenemen en de samenleving uiteindelijk betaalt.

Wat betekent de Wet herziening partneralimentatie voor mij: moet ik nu wel of juist niet een echtscheiding aanvragen? 

Overgangsrecht voor (oude) gevallen en lopende procedures

In het voorstel is ook overgangsrecht opgenomen. Dit overgangsrecht is belangrijk als je nu in een procedure over partneralimentatie verwikkeld bent of je overweegt te gaan scheiden en partneralimentatie wilt aanvragen.

Het overgangsrecht houdt het volgende in:

• op de ‘oude’ gevallen, dat wil zeggen de zaken waarin al een uitspraak is gedaan, blijven de huidige wettelijke bepalingen van toepassing;
• op de lopende procedures blijven ook de huidige wettelijke bepalingen van toepassing.

Dit betekent bijvoorbeeld:

• een jaar geleden is jouw echtscheiding uitgesproken en er is een alimentatie bepaald: De maximale alimentatieduur is nog steeds twaalf jaar;
• er is recent een verzoek tot echtscheiding ingediend bij de Rechtbank: De maximale alimentatieduur is nog steeds twaalf jaar.

Wat betekent dit nu voor de praktijk?

Als antwoord op de gestelde vragen waarmee ik mijn blog begon, geldt het volgende:

Het voorstel is nog steeds een voorstel en is dus nog niet wetgeving die van toepassing is. Op dit moment gelden dus nog steeds de huidige bepalingen en de termijn van maximaal twaalf jaar.

Kan je eerder afkomen van de partneralimentatie? 

Is er sprake van een lopende procedure over partneralimentatie of is er op een eerder moment partneralimentatie bepaald, dan heeft het voorstel geen gevolgen. Uiteraard kan in de lopende procedure wel worden aangevoerd dat, gezien de huidige ontwikkelingen met betrekking tot de beperking van de maximale alimentatieduur, er aanleiding is de alimentatieduur te beperken. Dat is altijd het proberen waard.

Ten aanzien van die situaties waarin al op een eerder moment partneralimentatie is bepaald, geldt dat ik verwacht dat een wetswijziging aanleiding zal vormen om de maximale alimentatieduur van twaalf jaar bij de rechter aan te kaarten. Ondanks dat het voorstel is opgenomen dat op de ‘oude’ gevallen de huidige wettelijke bepalingen van toepassing blijven. Dit zal vermoedelijk tot veel procedures gaan leiden.

Moet je snel een verzoek om partneralimentatie indienen? 

Als er geen procedure loopt en je bent van plan te gaan scheiden en partneralimentatie aan te vragen, zijn deze ontwikkelingen in de wetgeving over alimentatieduur belangrijk om goed te volgen. Het kan zelfs een overweging zijn niet te lang te wachten met het starten van een procedure, bijvoorbeeld als je jongste kind bijna twaalf jaar oud is. In het voorstel staat namelijk dat wanneer je kinderen jonger dan twaalf jaar zijn, de maximale alimentatieduur tien jaar is, in plaats van vijf jaar.

Als je twijfels hebt over wat verstandig is, neem dan gerust met mij contact op.

Stel onze specialist een vraag!