5 praktische tips bij het kiezen van een handelsnaam

Tip 1. Ken de regels
De Handelsnaamwet bepaalt onder andere dat het verboden is om een handelsnaam te voeren die reeds door een ander wordt gebruikt of die het merk van een ander bevat, voor zover daardoor bij het publiek verwarring kan ontstaan. Ook een misleidende handelsnaam is verboden.

Wat is verboden?
Het kan verboden zijn om een handelsnaam te voeren die al door een ander wordt gevoerd, of die slechts ‘in geringe mate’ afwijkt van de handelsnaam van een ander. In het algemeen wordt aangenomen dat iets ‘in geringe mate’ afwijkt, als door die gelijkenis verwarring ontstaat bij het publiek.

Voor de beoordeling of sprake is van verwarringsgevaar, wordt niet alleen gekeken naar de schrijfwijze en klank van de handelsnamen, maar ook naar de soort ondernemingen en de plaats waar zij gevestigd zijn. Leveren zij bijvoorbeeld dezelfde of vergelijkbare producten of diensten? En zijn zij relatief dicht bij elkaar gevestigd? Dan is de kans groot dat de onderneming met de oudste handelsnaam het gebruik van de andere, jongere handelsnaam die daar te veel op lijkt kan verbieden.

Een verbod kan eventueel bij de rechter worden afgedwongen. Let er ook op dat bedrijven die hun klanten hoofdzakelijk via het internet werven een groter publiek bereiken dan een traditionele winkel. In zo’n geval kan alsnog sprake zijn van verwarring bij het publiek, ondanks dat de bedrijven geografisch niet erg dicht bij elkaar zijn gevestigd.

Ook misleidende handelsnamen zijn verboden. Denkt u hierbij bijvoorbeeld aan handelsnaam die een bepaalde kwaliteit of eigenschap benoemt, die uw onderneming, producten of diensten helemaal niet bezit.

Tip 2. Zoek of handelsnaam al bestaat
Zoek zowel op de website van de Kamer van Koophandel (KvK) en ook verder op het internet of de door u gewenste handelsnaam al bestaat, of erg lijkt op andere handelsnamen. Probeer hierbij verschillende schrijfwijzen. Let ook op de klank van de handelsnaam. Als de handelsnaam bezet is, kijk waar dat bedrijf gevestigd is en kijk of de onderneming in dezelfde branche actief is (dezelfde producten of diensten). Schat vervolgens in of er gevaar voor verwarring kan bestaan bij het publiek. Dit kunt u bijvoorbeeld testen bij familie en vrienden.

Alleen afgaan op ingeschreven handelsnamen bij de KvK, is niet voldoende

Een handelsnaam is de naam waaronder een onderneming wordt gedreven. Dat hoeft niet per sé de officiële bedrijfsnaam (statutaire naam) te zijn die u bij de Kamer van Koophandel inschrijft. Uw handelsnaam is bijvoorbeeld de naam waarmee u adverteert, de naam die in uw logo is verwerkt, die boven de deur van uw pand hangt en op uw visitekaartje of briefpapier staat. Kortom, de naam waaraan uw bedrijf wordt herkend.

Die kan hetzelfde zijn als uw statutaire naam, maar dat hoeft niet. Een onderneming kan zelfs meerdere handelsnamen hebben. Meestal wordt de handelsnaam ingeschreven bij de Kamer van Koophandel. Om het exclusieve recht op een handelsnaam te ‘claimen’, moet die handelsnaam wel daadwerkelijk in gebruik zijn. Het enkele feit dat een onderneming een handelsnaam heeft ingeschreven bij de Kamer van Koophandel, betekent dus niet dat die onderneming anderen kan verbieden om die handelsnaam te voeren. Het gaat erom of de naam wordt gebruikt, niet of die staat ingeschreven.

Tip 3. Kies geen domeinnaam die inbreuk maakt
Wees u ervan bewust dat ook een domeinnaam inbreuk kan maken op de handelsnaam van een ander. Kies daarom ook geen domeinnaam die gelijk is aan een handelsnaam van een ander of een domeinnaam die de handelsnaam van de ander bevat, tenzij er geen enkel risico op verwarring te duchten is.

Een domeinnaam kan ook een handelsnaam zijn

De regels uit de Handelsnaamwet die bepalen of een handelsnamen verboden is, gelden in principe alleen voor handelsnaam en niet voor domeinnamen. De domeinnaam van uw website kan hetzelfde zijn als de handelsnaam van de onderneming, maar dat hoeft niet zo te zijn. Als dat wel zo is, kan ook uw domeinnaam inbreuk maken op de handelsnaam van een ander. Uiteraard alleen als sprake is van verwarring tussen uw domeinnaam en handelsnaam en handelsnaam van een ander. Als verwarring te duchten valt, kan dat er dus ook toe leiden dat u (naast een andere handelsnaam ook) een andere domeinnaam moet kiezen.

5 praktische tips bij het kiezen van een handelsnaam

Tip 4. Kies een niet-beschrijvende handelsnaam
Als u anderen ervan wilt weerhouden om de door u gekozen handelsnaam te gebruiken, kies dan een handelsnaam die niet (te) beschrijvend is voor uw onderneming, producten of diensten.

Beschrijvende handelsnamen bieden weinig bescherming

Een handelsnaam is een onderscheidingsteken van uw bedrijf, net als een merknaam een onderscheidingsteken is van een product. Hoe krachtiger dat onderscheidingsteken, des te sneller weet het publiek welke onderneming met die naam wordt bedoeld. Indien u kiest voor een volledig beschrijvende handelsnaam, dus een handelsnaam zonder onderscheidende/creatieve elementen, dan is de kans groot dat het publiek uw bedrijf niet direct herkent.

Daarnaast kunt u een beschrijvende handelsnamen niet exclusief voor uzelf houden. Bent u bijvoorbeeld een banketbakker in Arnhem, en u handelt onder de naam: “De Banketbakker”, dan bestaat de kans dat een klant, die een banketbakker zoekt en heeft gehoord over die lekkere gebakjes van De Banketbakker, denkt: ‘Is dat nu die banketbakker in straat A, of die banketbakker op de hoek van straat B? Met een beschrijvende handelsnaam onderscheidt u zich niet van uw concurrenten.

Een belangrijk juridisch argument is dat u met de naam De Banketbakker andere banketbakkers in Arnhem er niet van kunt weerhouden dat zij zich ook “De Banketbakker” noemen. Ook kunt u hen niet verbieden het woord banketbakker te gebruiken, zelfs al is sprake van verwarring. Als dat wel zou kunnen, zou dat oneerlijke concurrentie in de hand werken. Dat betekent namelijk dat de banketbakker die als eerste in zijn regio deze beschrijvende handelsnaam kiest, zijn directe concurrenten ervan kan weerhouden om ook de naam banketbakker te gebruiken, terwijl die ondernemingen ook banketbakkers zijn.

Tip 5. Kijk in het merkenregister
Controleer altijd het Merkenregister om te kijken of de door u gewenste/gekozen handelsnaam, of een deel daarvan, is ingeschreven als merk of erg lijkt op een ingeschreven merk.

Handelsnaam en merknaam

Een handelsnaam kan ook een merknaam bevatten. Als een handelsnaam een (oudere) merknaam van een ander bevat, of daar te veel op lijkt, kan een handelsnaam inbreuk op een merkrecht maken. Een merk bestaat niet zonder inschrijving bij een merkenbureau. In Nederland is dit het Benelux Bureau voor Intellectueel Eigendom (BBIE). In dit register zijn ook EU-merken opgenomen. Controleer het Merkenregister dus altijd.

Bonustip

Mijn bonustip is voor al degenen die bij mijn voorgaande vijf tips een stemmetje in hun hoofd hoorden, dat zei: “Wat een juridisch geneuzel, ondernemen is risico’s nemen, toch?”

(Bonus)Tip 6. Bij twijfel niet doen.
U begeeft zich op glad ijs. Een procedure over handelsnaamrecht kan u veel geld kosten. Indien u een procedure over handelsnaaminbreuken verliest, kan dat (in tegenstelling tot normale handelszaken) betekenen dat u de volledige proceskosten aan de wederpartij moet vergoeden, dus inclusief advocaatkosten van de wederpartij.

Twijfelt u of de door u gekozen naam verwarrend is of niet, kies dan voor de veilige optie. Uit de rechtspraak blijkt dat het niet altijd even goed te voorspellen is of een handelsnaam nu wel of niet verwarrend is, en of er dus wel of geen sprake is van een inbreuk.

Zo is in de rechtspraak geoordeeld dat de namen van twee groothandels in lichtmateriaal, die erg dicht bij elkaar waren gevestigd niet verwarrend waren (en dus geen sprake was van een inbreuk). Het ging om de namen “Key Light International” en “We Light International”. In een andere zaak, vond de rechter dat de naam voor een chiropractie praktijk “Americhiro” te veel leek op de naam van een nabij gelegen chiropractie praktijk “American Chiro”. Die naam werd dus verboden.

Wilt u sparren over de vraag of uw eigen of iemand anders zijn handelsnaam (te) verwarrend is? Neem dan contact op met Stellicher advocaten.

Stel onze specialist een vraag!