Second-opinion bij echtscheidingsmediation; goedkoop is duurkoop

Aangezien de term ‘mediator’ niet beschermd is, kan iedereen die dat wil, zich mediator noemen, ongeacht of deze persoon een juridische achtergrond heeft of niet. Zo zijn er in de provincie Gelderland echtscheidingsmediators die op basis van hun eigen ervaringen tijdens hun echtscheiding een mediation-bureau zijn begonnen als ervaringsdeskundige.

Vaak wordt er gebruik gemaakt van standaardmodellen voor het echtscheidingsconvenant en het ouderschapsplan of wordt het eigen echtscheidingsconvenant als uitgangspunt genomen. Er wordt in deze standaardmodellen van uitgegaan dat iedere echtscheiding hetzelfde is, terwijl dit natuurlijk niet het geval is. In bepaalde situaties is het juist van belang dat er maatwerk wordt geboden zodat er recht wordt gedaan aan de belangen van alle betrokkenen (partners én kinderen).

Echtscheidingsmediation: wanneer heb je maatwerk nodig?

Situaties die maatwerk vragen zijn bijvoorbeeld de gevallen waarin er een groot inkomensverschil bestaat tussen beide partners, er sprake is van jonge kinderen, een onderneming of veel schulden. Doet een van deze situaties zich voor (of zelfs meerdere), dan is het van belang dat er met een deskundig oog wordt gekeken naar jouw specifieke situatie en dat je hierover advies krijgt. Vaak is het niet nodig daarvoor de mediation te beëindigen: je kunt ervoor kiezen een eigen adviseur in te schakelen die jou – desnoods op de achtergrond – adviseert over wat jouw positie is, wat je rechten en verplichtingen zijn en of het verstandig is te kiezen voor een standaardregeling.

In de praktijk heb ik gemerkt dat in de standaardmodellen vrijwel altijd gekozen wordt voor de volgende regelingen:

1. Er wordt over en weer definitief afstand gedaan van het recht op partneralimentatie

In sommige gevallen is er zeker reden om afstand te doen van je recht op partneralimentatie. Ik denk dan bijvoorbeeld aan de situatie dat je inkomenspositie vrijwel gelijk is, ook na de echtscheiding, en je de zorg voor eventuele kinderen samen deelt. Je verkeert dan in een vrijwel gelijke positie. Indien die positie niet gelijk is na de echtscheiding, raad ik je aan hier goed over na te denken en je te laten adviseren over wat je rechten en plichten precies zijn.

Lees ook: Afstand doen van partneralimentatie in een mediation

2. Er wordt een co-ouderschapsregeling vastgelegd

Een co-ouderschapsregeling (ofwel de zorgregeling waarbij je de zorg voor de kinderen 50/50 verdeelt) vraagt veel van alle betrokkenen, maar het meest van de kinderen. Zij zijn immers degenen die elke week hun koffer moeten pakken en in twee huizen wonen. Dat kan zwaar zijn. Daarnaast vereist het een goede samenwerking tussen beide ex-partners en beperkt het je mogelijkheden om na een echtscheiding een nieuw leven op te bouwen. Een overeengekomen co-ouderschapsregeling wordt niet snel door een rechter aangepast.

3. Er wordt een zogenaamde kinderrekening gehanteerd voor de betaling van de kosten van de kinderen (meestal een en/of rekening uit de huwelijkse periode)

Bij co-ouderschap wordt vrijwel altijd gekozen voor een kinderrekening waarop de kinderbijslag en de kinderalimentatie wordt gestort. Dat lijkt heel handig echter in de praktijk merk ik dat juist de kinderrekening vaak tot discussies leidt. Want wat zijn redelijke uitgaven voor je kinderen: koop je merkkleding of juist niet? Een kinderrekening vergt dan ook een goede verstandhouding en goed onderling overleg.

4. Er wordt een summiere fiscale regeling opgenomen

Een echtscheiding kan fiscaal gezien veel gevolgen hebben, bijvoorbeeld omdat je nadat je gescheiden bent gaan leven, een bijdrage bent blijven betalen aan de kosten van de huishouding (is deze fiscaal belast?) of omdat je samen een huis hebt waarin een van de partners nog een tijd blijft wonen: hoe ga je om met de hypotheekrenteaftrek? Als je dit punt niet goed regelt en op detailniveau uitzoekt, kan dit tot vervelende aanslagen leiden na de echtscheiding.

5. Er wordt beperkt ingegaan op de verdeling of verrekening

Vrijwel altijd brengt een relatie (een huwelijk of een samenleving) met zich mee dat er aan het einde van die relatie moet worden afgerekend met elkaar. Het is van belang dat je daarin compleet bent en niet iets overslaat. Sla je namelijk iets over, dan kan de ander op ieder moment alsnog het verzoek doen om tot afrekening over te gaan. Dit terwijl je echtscheidingsconvenant juist bedoeld is om compleet te zijn en niet op een later moment alsnog geconfronteerd te worden met je ex-partner die tot een afrekening wil komen.

6. Er wordt afstand gedaan van het recht op pensioenverevening

Pensioenverevening houdt in dat je recht hebt op de helft van de ouderdomspensioenrechten die je partner tijdens jullie huwelijk heeft opgebouwd. Gedachte hierachter was voor de wetgever dat opgebouwde ouderdomspensioenrechten werden gezien als ‘het resultaat van een gezamenlijke inspanning’ en in situaties waarin partners tijdens het huwelijk niet evenveel hebben gewerkt, kan dit een redelijke regeling zijn: de partner die veel heeft gewerkt, heeft meer rechten opgebouwd ten opzichte van de echtgenoot die weinig heeft gewerkt. Als de partners ongeveer evenveel hebben gewerkt, kan dit anders liggen. Het is altijd van belang dit goed uit te zoeken en te laten berekenen wat je pensioenpositie is. Vaak wordt hier vrijwel geen aandacht aan besteed terwijl het wel gaat om je financiële toekomst.

Kortom: denk niet te licht over echtscheidingsmediation en je echtscheidingsconvenant en bedenk dat deze overeenkomst zeer belangrijk is. Laat je emotie niet overheersen maar probeer het zakelijk te benaderen. Als je dat niet lukt, zorg er dan voor dat je iemand in de arm neemt die dat wel voor jou kan doen, bijvoorbeeld door middel van een second-opinion. Je kunt immers maar één keer ‘goed’ scheiden.
Regel je het niet goed, dan kun je terecht komen in diverse procedures die veel tijd, emotie en geld kosten. Dat is juist wat je niet voor ogen had op het moment dat je het echtscheidingsconvenant sloot.

Stel onze specialist een vraag!