Een van de erfgenamen is onvindbaar. Hoe kan ik de erfenis toch afwikkelen?

MR. J.J.P.T. VAN SUMMEREN

Advocaat ondernemingsrecht
Actueel Gepubliceerd op 14 juni, 2023

Een van de erfgenamen is onvindbaar. Hoe kan ik de erfenis toch afwikkelen?

Als iemand overlijdt, wikkelen de erfgenamen de nalatenschap af. Meestal zijn de erfgenamen snel gevonden, maar dat is niet altijd zo. Een erfgenaam kan met de noorderzon vertrokken zijn en al jarenlang geen contact meer hebben met familieleden. Hoe kunt u verder met de afwikkeling van de erfenis als een van uw mede-erfgenamen compleet onvindbaar of spoorloos is? In dit blog bespreek ik twee mogelijkheden die u als erfgenaam heeft.

Als erfgenaam heeft u altijd drie keuzes. Dat zijn het zuiver aanvaarden, het beneficiair aanvaarden en het verwerpen van de erfenis. Het uitgangspunt in de wet is dat de erfgenamen gezamenlijk de erfenis afwikkelen. Als één van de erfgenamen onvindbaar is, lukt dat niet. Bij een spoorloze erfgenaam is de eerste praktische oplossing de benoeming van een vereffenaar. Dit is mogelijk bij zowel zuivere aanvaarding als beneficiaire aanvaarding.

Hoe werkt de benoeming van een vereffenaar in de praktijk? Daarvoor is een procedure bij de rechtbank nodig. Op verzoek van u als erfgenaam kan de rechtbank een vereffenaar benoemen. Dat verzoek kunt u niet zelf indienen: een advocaat doet dat voor u. Vaak benoemt de rechtbank een advocaat, notaris of andere juridische professional tot vereffenaar. De vereffenaar is na zijn benoeming verantwoordelijk voor de afwikkeling. De rechtbank kan bepalen dat de taak van de benoemde vereffenaar eindigt zodra de spoorloze of onvindbare erfgenaam gevonden wordt én die erfgenaam de nalatenschap met de overige erfgenamen afwikkelt. De kosten van de vereffenaar moeten in dat geval wel betaald moeten worden.

De tweede oplossing is alleen mogelijk als sprake is van beneficiaire aanvaarding. De wet bepaalt dat als een of meer erfgenamen beneficiair aanvaarden alle erfgenamen vereffenaar zijn. Dat betekent dat ook de onvindbare erfgenaam mede-vereffenaar is. De vereffenaars moeten gezamenlijk de nalatenschap afwikkelen, maar de kantonrechter kan iets anders bepalen. Aan de kantonrechter kunt u vragen om te bepalen dat de vereffenaars ook zonder medewerking van de onvindbare erfgenaam de nalatenschap mogen afwikkelen. Voor dat verzoek aan de kantonrechter hoeft u geen advocaat in te schakelen. Het verschil met de eerste oplossing is dat er ook geen professionele vereffenaar wordt benoemd.

Allebei de oplossingen hebben voor- en nadelen. De eerste oplossing – de benoeming van een vereffenaar – kan uitkomst bieden bij zuivere aanvaarding en beneficiaire aanvaarding. Dit is een voordeel dat oplossing twee niet heeft. Oplossing twee heeft echter als voordeel de kosten. Die oplossing is namelijk veel goedkoper dan oplossing een. Bij kleine erfenissen lijkt optie twee dan ook meer voor de hand te liggen. Omdat iedere erfenis anders is, zal per situatie bekeken moeten worden wat de beste oplossing is.

Stel onze specialist een vraag!

Lees meer goede ideeën