Einde partneralimentatie vanwege ouderverstoting

MR. H.C.D. BOS

Advocaat familie-en erfrecht
Actueel Gepubliceerd op 21 februari, 2019

Einde partneralimentatie vanwege ouderverstoting

Zoals mijn collega Marten Kooijman en ik al eerder schreven in onze blogs van 14 juli 2017, 8 september 2017 en van 13 maart 2018 worden wij vaak geconfronteerd met de vraag: "hoe kom ik af van partneralimentatie?"

Lotsverbondenheid 
Uit onze blogs blijkt wel dat dit lastig is. Dit heeft ermee te maken dat de grondslag voor het betalen van partneralimentatie de lotsverbondenheid van het huwelijk is. Deze lotsverbondenheid houdt niet op nadat men is gescheiden: deze loopt in principe door, waardoor je als ex gehouden kunt zijn de ander na de scheiding partneralimentatie te betalen. Op dit moment is de alimentatietermijn nog steeds 12 jaar, te rekenen vanaf de dag dat de echtscheiding is geformaliseerd.

In sommige gevallen kan de rechter oordelen dat geen sprake meer is van lotsverbondenheid. De rechter eindigde vervolgens de alimentatieplicht. Het meest sprekende voorbeeld in mijn ogen tot nu toe was de zaak waarin in een vrouw haar ex-man had geïnjecteerd met insuline tijdens zijn slaap. Het Gerechtshof oordeelde dat deze gedragingen dermate ernstig waren dat naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid niet meer van de man verlangd kon worden dat hij partneralimentatie aan zijn ex zou betalen. Een geheel terechte conclusie lijkt mij.

Uitspraak Hof Den Haag van 30 januari 2019 
Zeer recent, op 30 januari 2019, heeft het Gerechtshof Den Haag opnieuw een uitspraak gedaan over de lotsverbondenheid. Het Hof heeft geconstateerd dat de lotsverbondenheid was vervallen door de gedragingen van de alimentatiegerechtigde vrouw en de alimentatieverplichting is geëindigd.

Ouderverstoting 
Het Hof kwam tot deze constatering op basis van het feit dat er sprake was van ouderverstoting. Ouderverstoting houdt in dat een kind vanwege een loyaliteitsconflict ervoor kiest de andere ouder af te wijzen. Op de site van de Familieacademie wordt ouderverstoting omschreven als:

“Van ouderverstoting is sprake als een kind het contact met een ouder waarmee het voorheen een goede relatie had, wil verbreken onder invloed van de omgeving, vaak na een scheiding. Het kind raakt in een loyaliteitsconflict en om de pijn hiervan te vermijden kiest het kind tégen de ene en vóór de andere ouder. Deze overlevingsstrategie staat een gezonde ontwikkeling van een kind in de weg.” 

In literatuur en ook in diverse raadsrapporten die ik in de praktijk tegen kom, wordt ouderverstoring vaak omschreven als een vorm van kindermishandeling.

Wat deed zich voor in deze zaak? 
In deze zaak waren partijen in 2013 gescheiden en voldeed de man een partneralimentatie van € 3.089,- bruto per maand. Daarnaast betaalde hij een kinderalimentatie voor zijn beide dochters. In de daarna volgende periode heeft, zo blijkt uit de uitspraak, de vrouw er alles aan gedaan om het contact tussen de man en de beide dochters negatief te beïnvloeden en te beëindigen. Volgens de man was sprake van een nietsontziende haat naar hem toe, die ertoe heeft geleid dat hij jarenlang geen contact had met zijn beide dochters. Zijn oudste dochter, inmiddels meerderjarig (18+), heeft het Gerechtshof een brief gestuurd over de situatie. In haar brief omschrijft zij onder andere:

  • Door alle negatieve verhalen over mijn vader was ik overtuigd van de slechtheid van hem;
  • Ik blokkeerde mijn vaders mobiele nummer in mijn telefoon en reageerde op zijn emails met scheldwoorden, mijn moeder mailde vanuit mijn emailaccount naar mijn vader, in mijn naam, ballonnen voor mijn verjaardag prikten wij kapot;
  • Door de boosheid van mijn moeder heb ik nooit de kans gekregen zelf een beeld te vormen van mijn vader en te beslissen welke relatie ik met hem zou willen.

Einde partneralimentatie vanwege ouderverstoting 

Voor het Hof was er een aantal belangrijke argumenten om te oordelen dat naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid de alimentatieplicht moest eindigen. Deze argumenten waren onder andere:

  • Er is jarenlang geen contact geweest tussen de man en de kinderen. De vrouw heeft daarin een grote rol gespeeld;
  • De vrouw heeft volgens de man ten onrechte gezegd dat het mogelijk was dat de kinderen seksueel door hem zouden zijn misbruikt. De vrouw heeft deze aantijging niet weersproken;
  • De man heeft, na een door de Raad voor de Kinderbescherming geadviseerde rustperiode van een jaar, 11 verzoeken gedaan om contactherstel;
  • De vrouw is, ondanks dat de man geen toestemming had verleend, verhuisd met de beide dochters en woont op grote afstand van de man;
  • De vrouw verstrekte slechts vier keer per jaar via email informatie over de kinderen en zij schreef dat de kinderen geen enkele behoefte hadden aan contact met de man;
  • De inhoud van de brief van de oudste dochter.

Het is opmerkelijk dat, bij mijn weten voor het eerst, er een uitspraak wordt gedaan waarin vanwege ouderverstoting de partneralimentatie wordt geëindigd. Hieruit blijkt wel dat er vanuit de rechterlijke macht steeds meer aandacht is voor ouderverstoting en de kwalijke gevolgen daarvan voor alle betrokkenen. In deze zaak is de man van zijn alimentatieverplichting af, maar hij heeft nog steeds geen contact met zijn jongste dochter. Zijn oudste dochter ervaart sociaal-emotionele problemen door het trauma dat zij heeft opgelopen. Deze ‘overwinning’ zal, zo vermoed ik, een ‘pyrrusoverwinning’ voor hem zijn.

Mocht u in de situatie zitten waarin u denkt dat er sprake is van ouderverstoting of u bent al als ouder verstoten, en heeft u advies nodig, neem dan contact op met een van onze advocaten Personen- en Familierecht. Wij zijn allen getraind in het herkennen van ouderverstoting en beschikken over veel ervaring in procedures over ouderverstoting: of daarvan nou sprake is of juist niet.

Stel onze specialist een vraag!

Lees meer goede ideeën