Hoe lang heb ik recht op partneralimentatie?

Termijn partneralimentatie vanaf 1 januari 2020

Vanaf 1 januari 2020 geldt in beginsel een maximale duur van de partneralimentatie van 5 jaar. Daarbij is de duur van de partneralimentatie afhankelijk van de duur van het huwelijk of het geregistreerde partnerschap. Als een rechter geen afwijkende termijn heeft vastgesteld, eindigt het recht op partneralimentatie in beginsel na het verstrijken van een termijn die gelijk is aan de helft van de duur van het huwelijk of geregistreerd partnerschap. Deze termijn heeft dus een maximum van 5 jaar. Hierop bestaan drie uitzonderingen die leiden tot een langere termijn. De eerste twee uitzonderingen zien op oudere alimentatiegerechtigden (de ex-partner die behoefte heeft aan partneralimentatie). De derde uitzondering ziet op jonge kinderen van de echtgenoten of geregistreerd partners.

Drie uitzonderingen

1. Lang huwelijk en maximaal 10 jaar tot AOW: als het huwelijk of het geregistreerde partnerschap langer dan 15 jaar heeft geduurd en de partner die behoefte heeft aan een bijdrage het levensonderhoud (de zogenaamde alimentatiegerechtigde ex-partner) een leeftijd van maximaal 10 jaar onder de AOW-gerechtigde leeftijd heeft, is het termijn maximaal 10 jaar. Voor diegene eindigt het recht op partneralimentatie op het tijdstip waarop hij/zij de AOW-gerechtigde leeftijd heeft bereikt.
2. Lang huwelijk, geboren voor 1970 en langer dan 10 jaar tot AOW: heeft het huwelijk of het geregistreerde partnerschap langer dan 15 jaar geduurd, is de alimentatiegerechtigde partner geboren op of voor 1 januari 1970 en heeft hij/zij een leeftijd van meer dan tien jaar onder de AOW-gerechtigde leeftijd, dan is de termijn van partneralimentatie 10 jaar.
3. Jonge kinderen: als de kinderen die tijdens het huwelijk of het geregistreerde partnerschap tijdens de echtscheiding nog jonger dan twaalf zijn, dan eindigt het recht op partneralimentatie wanneer het jongste kind 12 jaar oud wordt.

In de wet is bepaald dat wanneer er meerdere termijnen samenlopen het langste termijn geldt.

Een rechter kan de partneralimentatie vaststellen, maar partijen kunnen ook zelf de partneralimentatie vaststellen in een echtscheidingsconvenant. Als daarin geen andere alimentatietermijnen is opgenomen, gelden bovengenoemde termijnen ook voor onderling overeengekomen partneralimentatie. De rechter kan geen langere termijn vaststellen dan wettelijk is bepaald. Bij overeenkomst kan wel een langere termijn worden overeengekomen.

Kort gezegd spelen dus de volgende omstandigheden een rol bij de partneralimentatieduur:

• de duur van het huwelijk / het geregistreerde partnerschap ;
• de leeftijd van de kinderen;
• de leeftijd van de alimentatiegerechtigde.

Voorbeelden termijn partneralimentatie

Ter verduidelijking een aantal voorbeelden:

Voorbeeld 1

Het huwelijk heeft 8 jaar geduurd; mevrouw is 33 jaar oud en meneer 26. Ze hebben samen geen kinderen. Er is hier geen sprake van een uitzondering en dus geldt de hoofdregel van een termijn van de helft van de duur van het huwelijk. De termijn van de partneralimentatie bedraagt hier 4 jaar.

Voorbeeld 2

Het geregistreerde partnerschap heeft 20 jaar geduurd; de alimentatiegerechtigde is 58 jaar oud. Er is hier sprake van uitzondering 1. Het recht op alimentatie eindigt voor diegene op het tijdstip dat hij/zij de AOW-leeftijd (op dit moment 67 jaar) heeft bereikt.

Voorbeeld 3

Het huwelijk heeft 16 jaar geduurd; de alimentatiegerechtigde echtgenoot is 55 jaar oud. Er is hier sprake van uitzondering 2. De termijn van partneralimentatie is hier dus 10 jaar.

Voorbeeld 4

Het huwelijk heeft 6 jaar geduurd; echtgenoten zijn 33 en 30 jaar oud. Zij hebben samen een kind van 3 jaar oud. Hier is sprake van de derde uitzondering. Het recht op partneralimentatie eindigt dan op het tijdstip dat kind de leeftijd van 12 jaar heeft bereikt. De termijn voor partneralimentatie is dus 9 jaar.

Gelden de nieuwe alimentatietermijnen ook als je al voor 2020 partneralimentatie betaalde?

Inmiddels zijn er verschillende wetswijzigingen geweest over de duur van partneralimentatie. Maar nieuwe wetgeving geldt nooit met terugwerkende kracht. Dit betekent dat de wet die op het moment van de scheiding gold, de duur bepaalt van de partneralimentatie.

• Voor 1 juli 1994: bestond er al een alimentatieplicht voor 1 juli 1994, dan geldt de einddatum voor de partneralimentatie die partijen in hun echtscheidingsconvenant of beschikking hebben opgenomen. Mochten partijen geen einddatum hebben afgesproken, dan geldt er geen termijn voor partneralimentatie.
• Van 1 juli 1994 – 1 januari 2020: voor afspraken over partneralimentatie van 1 juli 1994 tot 1 januari 2020 gelden de volgende termijnen. Als echtgenoten samen kinderen hebben of hun huwelijk of geregistreerde partnerschap heeft langer dan 5 jaar geduurd, is het termijn van partneralimentatie maximaal 12 jaar. Hebben de echtgenoten samen geen kinderen en duurde het huwelijk of het geregistreerde partnerschap korter dan 5 jaar? Dan is de duur van de partneralimentatie even lang als de duur van het huwelijk of het geregistreerde partnerschap.
• Vanaf 1 januari 2020: voor afspraken over alimentatie na 1 januari 2020 gelden de ‘nieuwe’ regels zoals hierboven beschreven.

Wanneer vervalt het recht op partneralimentatie?

Het recht op partneralimentatie vervalt wanneer de partner die alimentatie ontvangt:

• met een ander trouwt;
• een geregistreerd partnerschap aangaat met een ander;
• met een ander duurzaam gaat samenwonen (samenwonen en een gezamenlijk huishouden vormen);
• met zijn of haar inkomen kan voorzien in het eigen levensonderhoud. Hierdoor is er geen bijdrage meer nodig van de andere partner;
• overlijdt.

Verlengen termijn partneralimentatie

Kom je financieel in de problemen als de alimentatie stopt? Dan kan je in zeer uitzonderlijke situaties bij de rechter een verzoek doen om de termijn van partneralimentatie te verlengen. Dit kan binnen 3 maanden nadat de alimentatieplicht is afgelopen. Je zal dan moeten aantonen dat het zeer onredelijk is dat de partneralimentatie eindigt. Het komt niet vaak voor dat de rechtbank de duur van de partneralimentatie verlengt.

Vragen?

Heb je verdere vragen over partneralimentatie? Neem dan gerust contact op. Dit kan op de Dag van De Scheiding op 13 september a.s. Maar je mag ook nu al contact opnemen met mij of mijn collega’s, we helpen je graag.