5 aandachtspunten voor transportondernemers bij het sluiten van een vervoersovereenkomst

1. Eenmalige opdracht of raamovereenkomst?

Om te beginnen is het belangrijk om te weten of je één specifiek vervoer gaat uitvoeren, of dat het de bedoeling is dat jij regelmatig voor jouw opdrachtgever goederen gaat vervoeren. In dat laatste geval is het goed als jouw vervoersovereenkomst een raamovereenkomst is. Dat betekent dat jij en de opdrachtgever, over het algemeen de afzender, samen afspraken maken die in principe gelden voor alle ritten die jij voor jouw opdrachtgever gaat rijden.

Sluit je een vervoersovereenkomst die voor langere tijd moet gelden, dan is het belangrijk om van tevoren na te denken over zaken die kunnen veranderen. Zo spreek je waarschijnlijk een prijs af waar jij op dit moment aan verdient, terwijl diezelfde prijs op een ander moment de kosten niet meer dekt. Biedt jouw vervoersovereenkomst geen mogelijkheid om de prijs aan te passen? Dan is het weliswaar niet onmogelijk, maar wel een stuk moeilijker om dit alsnog gedaan te krijgen. Sluit je een vervoersovereenkomst waarbij het slechts om één opdracht gaat? Dan zijn dit soort problemen niet zo snel aan de orde.

2. Wat als je het vervoer niet (zelf) kan uitvoeren?

Het kan natuurlijk voorkomen dat jij een bepaalde rit niet kan uitvoeren, bijvoorbeeld omdat jouw opdrachtgever je last-minute vraagt om een lading goederen te vervoeren terwijl jij dit onmogelijk nog in jouw planning kan verwerken. Je kunt teleurstelling voorkomen, door hier vooraf duidelijke afspraken over te maken in de vervoersovereenkomst.

Spreek bijvoorbeeld af dat de opdrachtgever een vervoer uiterlijk 3 dagen van tevoren bij jou moet aanmelden. Is hij later, dan kun jij het vervoer op het gewenste moment niet garanderen. Verder kun je afspreken dat jij – als het nodig is – het vervoer door een andere transportondernemer mag laten uitvoeren. Denk er dan wel aan dat je ook afspraken maakt over jouw verantwoordelijkheid ten aanzien van die andere transportondernemer.

Tot slot kun je in de vervoersovereenkomst afspraken maken ten aanzien van situaties waar jij geen invloed op hebt. Ook wel: ‘overmacht situaties’. Je kunt hierbij denken aan extreme situaties, maar ook als een chauffeur zich in de ochtend ziek meldt kan er soms al sprake zijn van overmacht.

3. Gaat het om internationaal wegvervoer van goederen?

Deze vraag is relevant omdat op internationaal vervoer andere regels van toepassing zijn dan op nationaal vervoer. Wat je hierover afspreekt in de vervoersovereenkomst, zal dan ook zeker verschillen.

Vervoer jij goederen vanuit Nederland de grens over, dan is het CMR-verdrag van toepassing. Het CMR-verdrag bevat onder meer een schadevergoedingsregeling die van dwingend recht is. Dat betekent dat je van deze regeling niet kan afwijken. Wel gelden deze regels alleen wanneer de afzender en de ontvanger zich in twee verschillende landen bevinden, waarvan er ten minste één land bij het verdrag aangesloten is. Praktisch gezien betekent dit dat het CMR-verdrag van toepassing is op vrijwel al het wegvervoer binnen de Europese Unie.

Vervoer jij goederen alleen binnen Nederland, dan is het CMR-verdrag niet van toepassing. Waar het CMR-verdrag een flinke beperking van jouw aansprakelijkheid bevat, geldt dat voor binnenlands vervoer minder. Voor vervoer binnen de landsgrenzen is het dus belangrijk om in de vervoersovereenkomst goede afspraken te maken.

Let op: is het de bedoeling dat je goederen zowel nationaal als internationaal gaat vervoeren? Maak dan over beide situaties afspraken!

4. Welk recht is van toepassing en welke rechter is bevoegd?

Ik begrijp dat je nu denkt: waar heb jij het over? Maar het opnemen van een zogenoemd ‘rechts- en forumkeuzebeding’ in een vervoersovereenkomst kan van grote toegevoegde waarde zijn.

Rechtskeuze

Ieder land heeft eigen wet- en regelgeving, waarin onderling grote verschillen bestaan. Het maken van een rechtskeuze betekent dat je ervoor kiest dat het recht van een bepaald land van toepassing is. Doe je dit niet, dan kan het zijn dat de ene keer Nederlands recht van toepassing is, een andere keer Duits recht en weer een andere keer Frans recht. Zelfs al gaat het om dezelfde opdrachtgever. Leg je in de vervoersovereenkomst wél vast welk recht van toepassing is, dan weet je wat je kan verwachten.

Forumkeuze

Minstens net zo belangrijk is het bepalen welke rechter een meningsverschil tussen jou en je opdrachtgever beoordeeld. Nederland geldt als een ‘vervoerdersvriendelijk’ land, terwijl bijvoorbeeld het oordeel van de Duitse rechters vaak veel gunstiger is voor opdrachtgevers. Daarom is het voor jou als vervoerder juist gunstig om in de vervoersovereenkomst af te spreken dat alleen de Nederlandse rechter bevoegd is.

5. Algemene voorwaarden

Tot slot: vergeet “de kleine lettertjes” niet! Ik zie veel ondernemers die over goede algemene voorwaarden beschikken, maar deze vervolgens niet op de juiste manier van toepassing verklaren. Mijn collega Freek schreef deze gids voor juist gebruik.

Heb je vragen over vervoersovereenkomsten die je hebt gesloten of hulp nodig bij het opstellen daarvan? Dan help ik je natuurlijk graag! Zo weet jij waar je juridisch gezien aan toe bent en kun jij je weer focussen op wat je (waarschijnlijk) liever doet: vervoeren.