Werken met familie: waarom een goede arbeidsovereenkomst ook dan onmisbaar is

Uit deze zaak werd pijnlijk duidelijk dat een familierelatie en arbeidsrelatie niet los van elkaar kunnen worden gezien en elkaar altijd – positief maar ook negatief – zullen beïnvloeden.

Werken met familie: uit het leven gegrepen

Het ging hier om een transportbedrijf dat nationaal en internationaal transport over de weg verzorgt. De transportondernemer had zijn vader 6 jaar geleden in dienst genomen als chauffeur. Tijdens dit dienstverband oefende vader meermaals druk uit op zijn zoon om aan verschillende financiële verzoeken te voldoen. Zo dwong vader meerdere salarisverhogingen af en reed hij een leaseauto privé zonder bijtelling te betalen. Ook ging hij zonder toestemming van zijn zoon in een jaar 68 dagen op vakantie in het buitenland. Het zal je niet verbazen dat dit meer vakantiedagen zijn dan de cao Beroepsgoederenvervoer chauffeurs toekent.

Maar daar bleef het niet bij. Vader kwam tijdens het dienstverband opdagen wanneer het hem uitkwam, claimde onterecht overuren en maakte zijn werkgever tegenover klanten en leveranciers zwart. Wanneer zijn zoon hem hierop aansprak, dan dreigde vader het bedrijf schade toe te brengen. Vader ontving hiervoor ook een officiële waarschuwing.

Verstoorde arbeidsrelatie

De vader was in dienst op basis van een arbeidsovereenkomst. De zoon vroeg de rechter de arbeidsovereenkomst te ontbinden vanwege een verstoorde arbeidsrelatie. De kantonrechter vond dat door de verschillende gedragingen van vader, in combinatie met de druk die hij uitoefende op zijn zoon, de arbeidsrelatie onhoudbaar was. De rechter vond ook dat de vader niet in staat was om zich in een ondergeschikte rol te schikken, wat wel van een werknemer mag worden verwacht. Dit kwam door de familieverhouding met zijn zoon. Verder vond de rechter het kwalijk dat vader na de schriftelijke waarschuwing alsnog het conflict aanging. Kortom, het was te begrijpen dat de zoon het vertrouwen in een goede werkrelatie volledig was verloren.

Familieverhoudingen en werkgeversgezag

Als je werkt of gaat werken met familie hebben de familieverhoudingen invloed op de arbeidsverhouding. Neem bijvoorbeeld gezag. Een werkgever heeft zogeheten gezag over zijn werknemers. Dit betekent onder andere dat een werknemer instructies van zijn werkgever moet opvolgen. Maar je kunt je voorstellen dat het geven of accepteren van instructies voor problemen kan zorgen als je met familie werkt. Zeker als het natuurlijk gezag in familieverhouding anders ligt. In deze zaak oordeelde de rechter dat de vader het gezag van zijn zoon – zijn werkgever – duidelijk niet accepteerde. Onder andere omdat de vader dreigde het bedrijf schade toe te brengen als zijn zoon niet aan zijn wensen voldeed of van zijn instructiebevoegdheid als werkgever gebruik zou maken. Het was duidelijk dat de zoon op de werkvloer geen gezag kon uitoefenen op zijn vader.

De rechter concludeerde dat al langere tijd sprake was van een machtsstrijd tussen vader en zoon. Een machtsstrijd die niet in een arbeidsrelatie thuishoort. Er was sprake was van een ernstig verstoorde arbeidsrelatie en de rechter besloot de arbeidsovereenkomst te ontbinden.

Conclusie

We kunnen dus wel stellen dat als je werkt of gaat werken met familie, de werkrelatie en de arbeidsovereenkomst extra aandacht nodig hebben. Zorg er juist ook bij familie voor dat de afspraken zo volledig en duidelijk op papier komen te staan. En dat er geen twijfel kan bestaan over de arbeidsvoorwaarden en – verhoudingen die op de werkvloer gelden. Als werkgever kan je daar dan altijd op terugvallen en komt er geen onnodige spanning op de werk- en de familierelatie te staan.

Als je hier vragen over hebt, neem dan contact met mij op. Ik help je daar graag bij.